W internecie rób prezenty bliskim, nie oszustom

Cyberbezpieczeństwo obejmuje działania mające na celu zabezpieczenie urządzeń podłączonych do internetu, tj. komputerów, laptopów, smartfonów czy tabletów. Jego celem jest zapobieganie cyberatakom, czyli przestępstwom internetowym. Stosowanie zasad bezpiecznego korzystania z internetu jest podstawą Twojego cyberbezpieczeństwa, a więc bezpieczeństwa Twoich danych wrażliwych i danych osobowych w internecie.

Phishing jest metodą oszustwa, w której przestępca podszywa się pod znaną instytucję lub firmę, by wyłudzić dane o użytkowniku internetu, np. numer konta bankowego i hasło, PIN do karty kredytowej. W tym celu wysyła wiadomość, w której nakłania odbiorcę do podjęcia określonych działań (np. wykonania przelewu, otwarcia załącznika). Phishing może mieć różne formy – szczególnie popularny jest smishing, czyli przestępstwo za pomocą wiadomości SMS i vishing, czyli wykorzystanie do oszustwa rozmowy telefonicznej.

Fałszywą informację możesz rozpoznać po nieprawidłowym adresie, z którego została wysłana wiadomość lub nieprawidłowej nazwie nadawcy (np. nazwa znanej firmy z literówką/błędem). Zwracaj uwagę, czy wiadomość nie zawiera błędów ortograficznych, stylistycznych, gramatycznych lub językowych. Szczególną ostrożność zachowaj, gdy w wiadomości znajduje się ponaglenie do zapłaty lub podania danych osobowych, a także zachęta do kliknięcia w link. Więcej informacji na temat rozpoznawania cyberataków znajdziesz na: lepiej.tauron.pl.

Cyberprzestępcy bazują na emocjach – zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Starają się zrobić wszystko, by odbiorca popadł w euforię, np. na wieść o wygranej, lub zmartwił – gdy dostanie informację o niezapłaconym długu czy niedopełnieniu formalności. Są przebiegli – liczą, że ofiara zdąży zadziałać, zanim racjonalnie zastanowi się nad otrzymaną wiadomością. Dlatego, podczas korzystania z internetu, zachowaj czujność i ostrożność.

Internet jest cennym źródłem wiedzy, rozrywki oraz miejscem komunikacji. Jednak w przypadku dzieci może być również przestrzenią pełną zagrożeń. Dlatego tak ważne jest zapewnienie bezpieczeństwa dzieci w sieci. Najmłodsze dzieci powinny korzystać z internetu pod nadzorem osoby dorosłej, która może wybrać treści przyjazne i dostosowane do wieku dziecka. Małe dzieci nie powinny samodzielnie korzystać z portali społecznościowych, wyszukiwarek czy serwisów z nieograniczonym dostępem do filmów czy zdjęć. Wprowadzanie takich możliwości powinno odbywać się stopniowo. Ze starszymi dziećmi i młodzieżą warto ustalić zasady korzystania z internetu, m.in. ilość czasu spędzanego w sieci czy dozwolone strony internetowe. Warto rozmawiać z dzieckiem na temat treści, na jakie może natknąć się w internecie, i z których powinien zrezygnować. Najlepiej ustalić z dzieckiem, by informowało rodzica/opiekuna od razu gdy tylko na niepokojące go czy nieodpowiednie treści. Najmłodsi powinni wiedzieć, aby nigdy nie podawać nikomu swoich danych osobowych w internecie. Pomocą dla rodziców czy opiekunów w zapewnieniu bezpieczeństwa dzieci w internecie mogą być programy czy aplikacje do ochrony rodzicielskiej.

Jeżeli podejrzewasz, że otrzymałeś wiadomość od oszustów: nie klikaj w żadne linki, nie odpowiadaj na wiadomość i nie otwieraj załączników. Możesz zgłosić próbę oszustwa do CERT Polska. Instrukcję, jak to zrobić znajdziesz TUTAJ. Taką wiadomość możesz też zgłosić do instytucji, pod którą podszywają się cyberprzestępcy.